2018/10/03 – ලංකාදීප
කුමාරතුංග මුනිදාස ශූරීහු හීන්සැරය ළමා කෘතිය රචනා කළහ. වනාන්තරයේ අරුමය දරුවන් ගේ සිත් තුළ තහවුරු වන සේ එහි කියැවෙයි. අලි රාළහාමි පුංචි කටුස්සෙකුට අභියෝග කළේය. කටුස්සා කළේ අලියා අතු ඉති බුදින අවස්ථාවක් බලා අලියාගේ හො`ඩවැල තුළට රිංගීමය. එතැන් සිට අලියාට විසුමක් නැත. අවසානයේ දී කටුස්සෙකු පෙනෙන තෙක් මානයේ අලියා ගැවසෙන්නේ නැත. සොබා දහම අතර පවතින පැවැත්ම එයින් දරුවන්ට කියා දෙන බව තේරුම් ගත යුතුය.
වනයේ වෙසෙන දැවැන්තයා සහ මනුෂ්‍ය ප‍්‍රජාව අතර පවතින ගැටුම තීරණාත්මක සංන්ධිස්ථානයකට පැමිණ තිබේ. ලෝකයේ නොයෙක් තැන් වලින් අලි මිනිස් ගැටුම ගැන සිද්ධි වාර්තා වෙයි. මෙරට බොහෝ තැන් වලින් මිනිසුන්ගේ ඉලක්ක වලට ගොදුරුවන අලි ඇතුන් ගැන වාර්තා වෙයි. දුම්රිය වල ගැටී ජීවිතක්ෂයට පත් වන අලියන්ගේ ගණන සැලකිය යුතු ප‍්‍රමාණයකි. වන අලි ඇතුන් ගේ ක‍්‍රියාකාරකම් නිසා විපතට පත් වන ජනතාව ගැන තොරතුරු ද නිති පතා වාර්තාවෙයි. වගා කරගත් සියළු දේ විනාශ කරන අතර ගේ දොර බිඳ දමන අවස්ථා ඉතා ශෝක ජනකය. අහිංසක ජනතාව වන අලි ප‍්‍රහාර වලට ලක්වන අවස්ථා නිති පතා වාර්තා වෙයි. වනාත්තරයේ ජීවත්වන අලි සහ ගම්මාන වල ජීවත්වන වැසියන් අතර කෙළවරක් නැති බව පෙනෙන ගැටුම නතර කළ හැක්කේ කෙසේද?
අලි වෙඩි හා රතිඤ්ඤා පත්තුකර බිය ගැන්වීම සුලබව සිදුවෙයි. එයට හුරුවූ අලි ශබ්ධය නතර වූ වහා ආපසු ආක‍්‍රමණය ආරම්භ කරන බව ගොවීහු කියති. විදුලිය වැට තවත් උපක‍්‍රමයකි. අධික වියදමක් දරා විදුලිය වැට සවිකරන නමුත් හදිසි විසන්ධිවීමක දී අලි ඒවා කඩා ගෙන ඉදිරියට පැමිණෙයි. විශාල දැව කඳන් ඔසවාගෙන එන අලි ඒවා වැට මතට හෙලා බිඳ එතැනින් ඇතුළු වී වගා බිම් වනසන බව ද හෙළිදරව් වී තිබේ.
ඔක්ස්ෆඞ් විශ්ව විද්‍යාලයේ විද්‍යාඥයන් පිරිසක් කෙන්යාවේ ජාතික වනෝද්‍යානයේ දී ස්වභාවිකව අලි පලවා හරින ක‍්‍රම ගැන පර්යේෂණයක් කර ඇත. විවිධ ශබ්ධ අත්හදා බලා ඇති අතර මී මැස්සන් ගේ ගුමු ගුමුව අලි බියපත් කරන බව තහවුරු කරගෙන තිබේ. මී මැස්සන්ගේ නාදය සඟවන ලද ශබ්ධ විකාශන යන්ත‍්‍ර මගින් අලි ගහනයක් ඉදිරියට එන අවස්ථාවේ දී විසුරුවා හැර ඇති අතර අලි අතරින් සියයට අනූ තුනක ප‍්‍රතිශතයක් එයට ප‍්‍රතිචාර දක්වා ආපසු හැරී ඇත. එහි සාර්ථකත්වය අනුව කෙන්යාවේ අලි මිනිස් ගැටුම් පවතින ප‍්‍රදේශ වල නිවැසියන්ට මී මැසි නාදය වාදනය කළ හැකි මෙවලම් සපයා ඇති අතර එය සාර්ථක ප‍්‍රතිඵල අත්කර දී ඇති බව අනාවරණය වෙයි. විදුලිය වැට සමීපයෙන් සවිකරන යන්ත‍්‍ර අලින් ගේ පැමිණීම සමග ස්වයංක‍්‍රීයව ක‍්‍රියාත්මක වන අන්දමට සවිකිරීමෙන් සෑහෙන ප‍්‍රයෝජන ලැබී ඇත. ඩිස්නි අරමුදල මෙම තාක්ෂණික මෙවලම් කෙන්යාවේ නිවාස වල සවි කරන්නට ආධාර කර ඇති බව ජාත්‍යන්තර වාර්තා දක්වයි. ඉන්දියාව ද එය සාර්ථකව අත්හදා බලා තිබේ. 2017 දී ඊසාන දිග දුම්රිය මාර්ග වල මී මැසි නාදය වාදනය කර අලි මරණ අඩු කරගෙන ඇත. වනජීවී නිලධාරීන් හා දුම්රිය රියැදුරන් වට්ස් ඇප් මගින් කරන පණිවුඩ හුවමාරුවකට සම්බන්ධ කර ඇත.
ස්වභාවික ක‍්‍රමවලින් වන සතුන් ගෙන් වන උවදුරු පාලනය කරන අන්දම මෙරට ඉතිහාසය සාක්ෂි දරයි. නොයෙක් ශාඛ යුෂ, ඒවායේ අලූ හෝ දුම වන සතුන් පලවා හැරීමට උපයෝගී කරගෙන තිබේ. කෙම් ක‍්‍රම හා මන්තර ගැන ද විශ්වාසයක් තිබුණි. වෙඩි හා හක්ක පටස් තබා අලි නසනු වෙනුවට තාක්ෂණය භාවිතා කර නිවාස හා ගොවිපොල සීමාවෙන් එපිටට අලි පලවා හරින්නට මී මැසි නාදය උපයෝගී කරගත හැකිය. දුම්රිය වලින් වන අලින්ට සිදුවන හානි වලකනු සඳහා ද එය ප‍්‍රයෝජනයට ගැනීමට බැරිකමක් නැත. විදුලිය වැට හා සමාන්තරව අලූත් තාක්ෂණ උපක‍්‍රම භාවිතා කළ හැකි අතර අවසානයේ දී අලි මිනිස් ගැටුම සොබාදහමට ගැලපෙන විස`දුමක් විය යුතුය.
Milinda Prashna 
ප්රතිචාරයක් ලබාදෙන්න