ජන සංස්කෘතිය ජනගත කිරීම

13.08.2014 – ලංකාදිප – මිලින්ද මොරගොඩ

සෞන්දර්ය ශ්‍රී ලාංකේය ජන ජීවිතයේ අංගයකි. රට තුළ පවතින සංස්කෘතිය සහ ජන විඥාණය සමාජයේ තහවුරු වන්නේ පොදු ජනතාවගේ හැසිරීම, සිරිත් විරිත් සහ ඇදහිලි අනුවය. අතීතයේ සිට පැවැත එන ආකාරය මෙහි රටාවයි. සෞන්දර්ය අංග ජන සමාජයේ ආගම් අනුව අනන්‍යය. කතා කරන භාෂා විලාශය අනුව එකිනෙකට වෙනස්ය. ප්‍රදේශය අනුව ද නොයෙක් වෙනස් ගති ලක්ෂණ පෙන්වයි.
බලිතොවිල් සහ ශාන්තිකර්ම මෙම සංස්කෘතිය අතරින් සුවිශේෂී ස්ථානයක් ගනී. මිනිසාට බලපාන නොයෙක් රෝග සහ ව්‍යාධි වලට හේතුව අණවින සහ හදි හූනියං බව පැරැන්නෝ විශ්වාස කළහ. යක්ෂ සහ පේරේත වශයෙන් නොපෙනෙන බලවේග ඇති අතර මෙම බලවේග මිනිසුන්ට අතුරු ආන්තරා පමුණුවයි. මේඅ තරෙහි සෙත ශාන්තිය අත්පත් කරදෙන බලවේගයෝ ද වෙති.

විපත් පැමිණි අවස්ථාවල නරක දුරුකරන ලෙස සහ යහපත ළ`ගා කර දෙන ලෙස අයැදින වැසියෝ ඒ වෙනුවෙන් යකැදුරන් නොඑසේනම් ගුරුන්නාන්සේ ලවා අඩුම තරමින් අත්ත කහටිකක් හෝ මතුරා ගනිති. නැතිනම් කරන්නේ දෙහිගෙඩියක් කපා සියලූ අවගුණ ඉවත්කර ගැනීමය. බාලයන්ට බාලගිරිදෝෂ හටගනී. කාන්තාවන්ට කළුකුමාර දිශ්ඨටියකි. මහ සෝනාගේ සිට නොයෙක් නම් වලින් හැ`දින්වෙන යක්ෂයන් ගේ ඇල්ම බැල්ම මනුෂයන්ට වැටේ. මේවායේ බරපතලකම අනුව සුරයක් බැ`ද ආරක්ෂාකර ගැනීමේ සිට දහඅට සන්නියක් නටා ආතුරයා ආරක්ෂා කිරීම දක්වා විවිධය. බලියක් ඇරීම පමණක් නොව පණට පණක් දී ජීවිත ආරක්ෂාකරන යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර යන ගුරුකම් ආරක්ෂා කර දියහැකි ශිල්ප දන්නා ඇදුරන් සිටී.

නොයෙක් දුෂ්කර අවස්ථාවන්හි දෙවි දේවතාවුන් ආමන්ත්‍රණය කර රටට ගමට සෙත් ශාන්තිය අපේක්ෂා කරයි. ගම් මඩුව එයින් එක් ශිල්පයකි. තවත් පළාතක දෙවොල් මඩුව යැයි ද කියැවේ. අස්වැන්න නෙලාගත්පසු ගම එකතු වී දුක දුරුකර සෞභාග්‍ය අපේක්ෂාවෙන් ගම්මඩුව පවත්වයි. එය පෙර සූදානමක් ඇතිව පිරිසිදුව කරන ශාන්ති කර්මයකි. සන්ධ්‍යාවේ ආරම්භ වී පහන්වන තුරු පවත්වන ගම්මඩුවේ දී දෝසාන්ධකාරයේ උපත සහ එයට හේතුවන එකිනෙකට වෙනස් අදෘෂ්‍යමාන බලවේග කැ`දවා ඒවා විග්‍රහ කර ජන මනස තුළ විශ්වාසය තහවුරු කරයි. පසු කාලීනව සන්නි ආකාරයට තමන්ට පැමිණි රෝග පීඩා පමණක් නොව ජනතාවට පීඩා කළ පාලන තන්ත්‍රයද නිර්දය උපහාසයට ලක් කරන අංග එකතු වී තිබේ.

මෙම සංස්කෘතික විශ්වාස සහ ඇදහිලි අද තකන්නේ නැත. යක්ෂයාගෙන් පහරකා ඇ`ග නිල් වී මැරී වැටී තිබූ බව මුතුන් මිත්තන් ස`දහන් කරනලද නමුත් අද තාක්ෂණය අනුව නම් එය හෘදයාබාධයකි. වෛද්‍ය විද්‍යාවෙි දියුණුව සමග මැරී වැටෙන්නට කලින් රෝගය හ`දුනාගෙන ප්‍රතිකාර කරන්නට හැකියාව ඇත. බටහිර වෛද්‍ය ක්‍රම නිසා විශ්වාස පලූදු වෙන්නට පටන්ගෙන තිබේ. අත් කහ මැතිරීමේ සිට සුරයක් බැ`දීම දක්වා‍ ක්‍රම අනුගමනය කරන්නේ කළාතුරකින්ය. එදා සමාජයේ වීරයන්වු බලිතොවිල් ඇදුරන්ට අද එය ජීවත්වීමේ වෘත්තියකි. රාත්‍රියක් පහන්වනතුරු ගායනා කරන විලාශය අමතක කරන අද සමාජයට සුපර් ස්ටාර් තර`ග එයට වඩා වැදගත් වී තිබේ.
පාරම්පරික ශිල්ප ක්‍රම සහ ඒවායේ ගති ලක්ෂණ අධ්‍යනයකර මතු පරපුර වෙනුවෙන් ආරක්ෂා කිරීම අවශ්‍යතාවයකි. ශිල්පය දන්නා භවතුන් අදත් සිටින නමුත් ඔවුන්ගෙන් ඉගෙන ගෙන එකී සුවිශේෂී ලක්ෂණ අඛණ්ඩව අනුගමනය කරන්නට තරුණ පෙළට උනන්දුවක් නැත. නර්තනය හදාරන නමුත්, වෙස්බ`දින නමුත් එය හුදෙක් වානිජ අරමුණකින් පමණකි. ජන පර්යේෂකයන් සහ විශ්ව විද්‍යාල වියතුන් තොවිල් සහ ශාන්ති කර්ම ගැන නොයෙක් පර්යේෂණ පවත්වා ඒවා ආරක්ෂාකර ගන්නටත් පිළිගැනීමක් ඇති කරගන්නටත් උරදෙනබව පෙනේ.

ආණ්ඩුවට, පුද්ගලික අංශයට පමණක් නොව ජන මාධ්‍යටපවා මෙම අංග සංරක්ෂණය කර අනාගතය වෙනුවෙන් නඩත්තු කරන්නට කැප වියයුතුය. ඇතැම් රටවල් ලොතරැයි ආදායමෙන් කොටසක් යොදවා පරිතයාගශීලීන් සම්බන්ධකරගෙනන ඩත්තු අරමුදල් සකස් කරන ආකාරයේ යමක් අපටත් කළහැකිය. ගම්මඩුවක් යනු නොදියුණු යමක් නොව පැවැත්මේ අංගයක් බව සිතන්නට අප හුරුවිය යුතුය. ලෝකයේ නොයෙක් රටවල් දියුණුවන විට අතිවිශාල ධනයක් වියදම් කරන ව්‍යාපෘති වලින් ඉතිහාසය ගවේශනයකර ඒවා ඒ ආකාරයටම පවත්වාගෙන යන පරම්පරාවලට සුවිශේෂ උපකාර කරයි. ශ්‍රී ලංකාවට ද එවැනි උවමනාවක් ඇතිවිය යුතුය. සියලූ අංග තාක්ෂණයෙන් පටිගතකර සහ මුද්‍රණයෙන් තහවුරු කරන අතර තුර ශිල්පීය දක්ෂතා වැළලී යන්නට ඉඩනොදෙන වැඩ පිළිවෙලක් කෙරෙහි පොදු අවධානයක් අවශ්‍යය.